Do tej pory Nagrody Nobla zostały przyznane łącznie 597 razy. Z tego tylko 51 razy nagroda została przyznana kobiecie, co stanowi mniej niż 10% wszystkich nagród. Co to oznacza i skąd wziął się problem dyskryminacji kobiet w dostępie do edukacji?

W starożytności nowonarodzone dziewczynki niekiedy porzucano na śmierć albo oddawano handlarzom niewolników, z kolei narodziny chłopca były... radosnym wydarzeniem. Zależnie od regionu dziewczynki miały inne zadanie w społeczeństwie. Jednak każde polis widziało kobietę w roli matki, żony i opiekunki domu. W Sparcie kobieta miała urodzić silnego wojownika, z kolei w Atenach uczono kobiety szyć i tkać.

Warto zaznaczyć, że kobiety nie miały praw wyborczych, nie mogły występować w sądach, były marginalizowane. Mimo że Homer pozytywnie wypowiadał się o kobietach, wśród pisarzy nie było to powszechne. Pojawiały się określenia, że kobiety są "śmiertelnym nieszczęściem" dla mężczyzn. Kobiety nie mogły jeść z mężczyznami, korzystać z tych samych toalet. Mężczyzna mógł zaspokajać swoje potrzeby z kobietami, które kupił lub zdobył na wojnie, nawet z młodymi chłopcami i kurtyzanami, jednak kiedy żona zdradziła męża, ten mógł ją wyrzucić z domu. Takiemu stanowi rzeczy odpowiada myśl Arystotelesa, w której to kobieta ma dostarczyć materiałów do tworzenia, a mężczyzna ma płodzić oraz tworzyć wszystko, co się znajduje.

Zasady te również odbiły się w edukacji. Kobiety z reguły umiały czytać i pisać oraz tańczyć i śpiewać. Wiedzę pozyskiwały głownie od swoich matek. Wyjątkiem była polis Teos, w której kobiety mogły uczęszczać do koedukacyjnych szkół. W tym czasie chłopcy uczyli się m.in. retoryki, rachunków, filozofii…

Można powiedzieć, że starożytna idea podziału społeczeństwa stanowiła fundamenty systemu edukacji na świecie. To w tych czasach powstawały pierwsze uniwersytety - jako pierwszy uniwersytet w Bolonii w XI wieku.

Początki wieków ciemnych nie różniły się od starożytności. Edukacja była niedostępna dziewczynkom. Co więcej, inteligentne kobiety uważano za wiedźmy i palono na stosie. Był to okres rozwoju edukacji, szkolnictwa wyższego, powstawania szkół przyklasztornych. Zmieniły się sposoby nauczania - były surowe i na niskim poziomie. W świecie zdominowanym przez Kościół Katolicki głównym nurtem kształcenia było duchowieństwo. Kobiety mogły albo założyć rodzinę, albo wstąpić do klasztoru. Były podporządkowane mężczyznom. Weźmy nawet za przykład królową Jadwigę – mimo że była królem Polski, prawie nic nie znaczyła po zaślubinach z Łokietkiem.

Średniowieczna myśl humanizmu rozpaliła iskrę nadziei. Erazm z Rotterdamu był zwolennikiem równości w dostępie do edukacji zarówno ludzi biednych, jak i zamożnych, ale również chłopców i dziewczynek. O równości pisał również Tomasz Morus i Marcin Luter, Jan Amos Komeński, Jan Ludwik Vives.

Co prawda, idea jednak szybko upadła. Mimo to trochę zwiększyła znaczenie kobiet w społeczeństwie. Kobiety mogły mieć decydujące wpływ... kiedy urodziły w rodzinie szlacheckiej lub były bardzo zamożne.

XVIII i XIX wiek to okres, w którym szkolnictwo dobrze funkcjonowało. Kobiety zaczęły wywierać coraz większą presję na patriarchalnym społeczeństwie. Z tego powodu połowie XIX wieku stała się kamieniem milowym w rozpowszechnianiu edukacji. Był to początek emancypacji kobiet, które przyniosło nowe prawa i dało początek wali o równość, która trwa do dzisiaj. Wszystkie te epoki łączyło jedno – kobiety były wychowywane w nurcie opiekunek domu, rodziny i uległości. Dzisiaj również zdarza się, że kobietom mówi się, żeby się uśmiechnęły, wyprostowały i ładnie się ubierały, żeby uważały na siebie. Pamiętajmy, kobieta nie ma ładnie wyglądać i się uśmiechać, ma się rozwijać, być odważna i sięgać do gwiazd. Jeżeli zaczniemy wychowywać dziewczynki w takim nurcie, wtedy już nie będziemy musieli mówić o równouprawnieniu kobiet i mężczyzn.